Orman Şerhi Nedeniyle Açılan Tazminat Davaları
Orman şerhi, tapulu bir taşınmazın tamamı veya bir bölümünün orman tahdit sınırları içerisine dahil edilmesidir. Bu tür durumlarda mülkiyet hakkı ihlali edildiğinden dolayı, taşınmazın sahibi tazminat talebinde bulunabilme hakkına sahiptir. Taşınmazı üzerine orman şerhi konulan hak sahibi itiraz süresi içerisinde kadastro mahkemesine başvuru yapmak kaydıyla söz konusu hak kaybının tazmini talebinde bulunabilir.
Ancak, bazı hallerde orman yönetimi tarafından taşınmazın satılamayacağına dair kaydı/orman şerhi konulmasından malikin haberi bile olmamakta, konulan şerhin tapu sahibine tebliği yapılmaması sebebiyle idare ile hak sahibi arasında hukuki sorunlar yaşanmaktadır. Birçok davada taşınmaz sahibinin orman şerhi kararını ancak satış, ipotek, hisse devri gibi işlemler sırasında öğrenildiği görülmektedir. Bu tür durumlarda ise taşınmaz sahibi kadastro mahkemesine dava açmamış ise, 10 yıl içerisinde yapılan kadastro işlemine karşı itiraz ederek, taşınmazın orman sınırları içerisinden çıkarılarak konulan orman şerhinin kaldırılması talebinde bulunabilir.
Tapulu Arazilere Orman Şerhi Konulur Mu?
Devletler mülkiyet hakkını vatandaşa bir hak olarak sunmakla birlikte, kamu yararı veya farklı bir sebebe dayanarak mülkiyet hakkını sınırlayabilir. Ancak bu sınırlandırmanın adil ve orantılı olması gerekir. Bu tür mülkiyet sınırlamalarına konu edilen davalarda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kadastro tespiti veya tapulu arazilerin orman sınırları içerisine alınması yoluyla kamulaştırılması ve karşılığında mülkiyet sahibine herhangi bir tazminat ödenmemesini hak ihlali olarak değerlendirmiştir.
Buradan da anlaşılacağı üzere devlet, herhangi bir taşınmazın tapusunu orman sınırlarında kaldığı gerekçesiyle iptal etse bile, karşılığında hak sahibine tazminat ödemekle yükümlüdür. Orman şerhi nedeniyle iptal edilen tapu kaydı neticesinde mülkiyet sahibinin gerçek zararı ne ise, talep edilecek tazminat miktarı da o kadardır. Yani, tapu iptali sebebiyle mülk sahibinin varlığında meydana gelen azalma gerçek zarar olarak nitelendirilir.
Orman Şerhi Davası Nereye Açılır?
Orman kanunu kendine has yapısıyla oldukça karmaşık bir hukuk dalıdır. Bazı hallerde uzun yıllar süren davalar sebebiyle hak sahipleri maddi- manevi zorluklarla karşılaşabilmektedir. Bu sebeple orman şerhi davalarında konusunda uzman avukat veya hukuk bürolarından destek alınması tavsiye edilmektedir. Uzun yıllardır Sakarya ve çevresinde hizmet veren Av. Mehmet Emin Gündüz, Gündüz Hukuk Bürosu çatısı altında bu tür davalara çözüm ortaklığı yapmaktadır.
Orman şerhi davalarında taşınmaz sahiplerinin uğradıkları hak kayıplarının telafisi mümkün olup, süresi içerisinde Maliye Hazinesi ile Orman idaresi aleyhine, orman şerhi tazminat davası açma hakkına sahiptir. Çünkü tapu kayıtlarının tutulması ve bunların muhafazası sırasında doğabilecek muhtemel tüm zararlardan devlet sorumludur. Tapu sahibi kendi adına kayıtlı ve tapulu bulunan arazisinin kullanımının iptal edilmesi veya sınırlandırılması halinde yargıya başvurarak tazminat talebinde bulunabilir. Orman şerhini konu alan davalar hak kaybına uğrayan tapu sahibinin bulunduğu yer mahkemesinde görülmektedir.
Tüm tazminat davaları hakkında bilgi almak için tıklayınız.
Orman Şerhi Dava Süreci
Oman şerhi sebebiyle taşınmazın sicil kaydının bulunduğu yer mahkemesine açılan davalarda öncelikle davaya konu edilen taşınmazın vasfı belirlenir. Belirleme sonucunda taşınmasın arsa vasfında olması durumunda emsal karşılaştırması yapılarak orman şerhi sebebiyle uğranılan gerçek zarar tespit edilir. Taşınmasın tarla vasfında olduğu yönünde bir karar alındığında ise net gelir yöntemi ile meydana gelen zarar tespit edilir. Orman şerhi davalarında başvuru ve zaman aşımı süreleri hayati öneme sahiptir. Ayrıca karmaşık bir mevzuata sahip olmaları hukuki destek almayı gerekli kılar Bu sebeple bu tür davalarda orman şerhi tazminatları konusunda yeterli bilgi ve donanıma sahip bulunan hukuk bürolarından veya avukatlardan destek alınması gerekir.